Het einde van de anonieme fietser

Amsterdam wil de markt voor ‘deelfietsen’ reguleren. Er worden straks allerlei gegevens bijgehouden over het gebruik van die fietsen en je zou die gegevens beschikbaar kunnen stellen als open data, zoals in veel steden al gebeurt. Amsterdam, een stad met ambities als het gaat om verantwoord datagebruik, lijkt dit echter niet van plan te zijn.

Ok. Maar het is ondertussen ook goed om stil te staan bij het feit dat die gegevens verzameld worden.

Je kunt je nauwelijks nog verplaatsen zonder dat je wordt gevolgd. Als je een telefoon bij hebt, is je locatie bekend. Automobilisten worden gevolgd via hun navigatiesysteem en met nummerplaatscanners. In het openbaar vervoer wordt je ook gevolgd - tenzij je een anonieme ov-chipkaart koopt en betaalt met muntjes.

Fietsers kunnen wel nog over straat zonder dat ze gevolgd worden. Maar ook daar wordt aan gewerkt. In Tilburg wordt een test uitgevoerd waarbij fietsers sneller groen krijgen als ze zich laten detecteren met een app (terwijl er ook wel andere manieren zijn om fietsers te detecteren - als je per se innovatief wil zijn gebruik je gewoon een warmtesensor). De gemeente belooft dat deelnemers anoniem blijven, maar verzamelt wel gegevens om analyses te maken.

VanMoof stopt een gps-chip in sommige fietsen om diefstal te ontmoedigen (waarom je een VanMoof zou willen stelen ontgaat me, maar dat terzijde). Amsterdam test een systeem waarbij je fiets dankzij een chip herkend wordt in de fietsenstalling. De Amsterdamse ondernemerslobby, die klaagt dat er teveel fietsen zijn, wil ook dat fietsen een chip krijgen.

Bij ‘deelfietsen’ zit ingebakken dat de fietsen gevolgd worden. Sterker nog, Amsterdam eist van aanbieders dat ze real-time gaan volgen waar hun fietsen zijn. Liefst zo nauwkeurig dat ze kunnen zien of je je fiets in of naast een fietsvak hebt neergezet. Natuurlijk beloven de fietsverhuurders dat ze zorgvuldig omgaan met de gegevens die ze over je verzamelen (alhoewel). Maar de gemeente stelt hierover geen voorwaarden aan de vergunninghouders.

Straks ben je een moderne Luddiet als je nog op je eigen fiets rondrijdt en weigert om een chip of een groenlicht-app te installeren. Je weet dat het een verloren strijd is, maar toch doe je het.

Tot en met 16 februari kan er schriftelijk gereageerd worden op het plan van Amsterdam om deelfietsen te reguleren. Op dindsdag 23 januari is er een inspraakbijeenkomst.