Nederlanders willen dat vakbonden zich veel harder opstellen

Update: Een zeer ruime meerderheid heeft voor de fusieplannen gestemd - Vorige maand werden plannen voor de vorming van een nieuwe vakbond met ongeveer een miljoen leden in de koelkast gezet. De fusieplannen haalden net geen tweederde meerderheid op het congres van FNV Bondgenoten. Op 26 november wordt er opnieuw gestemd.

Vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties reageerden teleurgesteld op de voorlopige afwijzing van de fusieplannen. Ze hadden gehoopt dat de fusie zou resulteren in een stabiele vakbond die een constructieve rol zal spelen in de polderinstituties.

Dat is precies wat de vakbeweging de afgelopen jaren heeft gedaan. Zo wordt er in Nederland bijvoorbeeld weinig gestaakt in vergelijking met andere landen. Maar de groeiende ongelijkheid en de afbrokkeling van de verzorgingsstaat roepen de vraag op of polderen wel genoeg is. Sommige groepen werknemers, zoals schoonmakers en zorgverleners, hebben met succes assertievere methodes ingezet in hun strijd voor fatsoenlijk loon en betere arbeidsomstandigheden.

Sinds 2007 vragen onderzoekers van de Universiteit van Tilburg regelmatig aan een panel van ongeveer 6.000 respondenten wat zij verwachten van de vakbonden. Meer specifiek vragen ze aan de respondenten of ze het eens zijn met de stelling «De vakbonden moeten een veel hardere politiek voeren willen zij de belangen van de werknemers kunnen behartigen». In de meest recente editie van het onderzoek was 44% het hier (helemaal) mee eens en slechts 13% (helemaal) oneens.

De steun voor een hardere opstelling van vakbonden is de afgelopen jaren eerder toe- dan afgenomen. Opvallend is dat ook onder zzp’ers en onder mensen die in 2012 op VVD of D66 hebben gestemd, meer respondenten het eens dan oneens zijn met de stelling dat vakbonden zich veel harder op moeten stellen. Respondenten in de hoogste inkomensgroep vormen één van de weinige groepen die hier minder enthousiast over zijn.

Afgelopen weekend lichtte voorzitter Ton Heerts in de Telegraaf de koers van de FNV toe: «volgens mij hebben wij het afgelopen jaar bewezen dat inhoud, overleg en actie voeren prima samengaan. Met de rechtse wind die in Nederland waait worden die accenten eerder naar acties verlegd. Dat is prima.»

Een eerdere versie van het artikel is hier te vinden.