95 miljard steun aan de banken, is dat veel?

Hoeveel geld heeft het redden van de banken ons eigenlijk gekost? In de media circuleert een bedrag van 150 miljard euro, dat weer is gebaseerd op een publicatie van de Nederlandsche Bank. In een evaluatie van de Europese Commissie (EC) staat dat Nederland 95 miljard heeft uitgegeven. Ik heb aan de Nederlandsche Bank gevraagd hoe het verschil tussen deze bedragen verklaard kan worden. Uit het antwoord blijkt dat de EC heeft geprobeerd om rekening te houden met de waarde van bezittingen die we hebben verworven door de steunverlening (Noot).

Voorzichtigheidshalve ga ik uit van de 95 miljard die de EC noemt. Dat is ongeveer een zesde van wat we per jaar verdienen, ofwel ruim 5.700 euro per inwoner, ofwel bijna zeven keer het bedrag aan extra bezuinigingen waarover VVD, CDA en PVV overeenstemming dachten te hebben bereikt. Een deel van die 95 miljard zal worden terugbetaald of terugverdiend, maar hoeveel is onduidelijk.

De bovenstaande kaart laat de staatssteun zien als percentage van het bbp. Drie landen zitten (ver) boven het Nederlanse percentage, met Ierland als uitschieter. De meeste landen hebben echter een (veel) kleiner deel van hun binnenlands product aan de financiële sector gegeven. Volgens de Nederlandsche Bank is het logisch dat Nederland veel geld heeft uitgegeven aan staatssteun omdat we nu eenmaal een grote financiële sector hebben. Maar de EC heeft de staatssteun berekend als aandeel van de financiële sector, en dan blijkt dat Nederland nog steeds op anderhalf keer het gemiddelde zit. Kortom, hoe je het ook bekijkt: de kosten van het redden van de banken waren in Nederland hoog.

Een scheiding tussen nuts- en zakenbanken zou kunnen helpen voorkomen dat de overheid in de toekomst opnieuw miljarden moet uitgeven om banken te redden. Wat de bankenlobby betreft gaat zo’n scheiding er niet komen.