In 1960 hadden 29 Kamerleden een vakbondsachtergrond. Nu nog negen

Na de oorlog had bijna één op de vijf Tweede Kamerleden een vakbondsachtergrond (tot 1956 had de Tweede Kamer 100 leden), maar dat is inmiddels ingrijpend veranderd. In 1960 waren er 29 Kamerleden met een vakbondsachtergrond; momenteel zijn er nog maar negen.¹ De grootste daling vond plaats tussen 1960 en 1980.

De positie van werkenden is er sinds 1980 niet beter op geworden - mede als gevolg van overheidsbeleid.² Het aantal mensen met onzeker werk neemt toe, het sociale vangnet is gedeeltelijk afgebroken en werkenden krijgen een steeds kleiner deel van de opbrengst van hun arbeid. Deregulering en privatiseringen leiden in veel sectoren tot felle concurrentie die wordt uitgevochten ten koste van werkenden. Bezuinigingen ondermijnen de kwaliteit van publieke diensten en hebben veel banen gekost.

De kerntaak van vakbonden is om werknemers te helpen zich te organiseren, zodat ze niet machteloos staan tegenover hun werkgever. Maar de politiek bepaalt voor een belangrijk deel de spelregels op de arbeidsmarkt. Vakbonden mogen zich daarom best wat assertiever met de politiek bezighouden - bijvoorbeeld door hun achterban te mobiliseren om te gaan stemmen bij verkiezingen. Ook is het belangrijk om kaderleden op te leiden voor leidende posities in de bond en in de politiek.

Methode

Voor uitleg hoe de gegevens zijn verzameld en geanalyseerd, zie de Engelstalige versie van dit artikel.

Aanvulling: gekozen kandidaten

Al met al zijn er 11 vakbondsmensen in de Kamer gekomen.

Corrie van Brenk (50PLUS)
Gijs van Dijk (PvdA)
Cem Laçin (SP)
Lilian Marijnissen (SP)
Pieter Omtzigt (CDA)
Zihni Özdil (GroenLinks)
Nevin Özütok (GroenLinks)
Michel Rog (CDA)
Linda Voortman (GroenLinks)
Lisa Westerveld (GroenLinks)
Dennis Wiersma (VVD)

Aanvulling: Kandidatenlijsten 2017

Concept-kandidatenlijst PvdA

5. Gijs van Dijk. Vice-voorzitter FNV.
9. William Moorlag. Voormalig vakbondsbestuurder bij de FNV.
11. John Kerstens. Tweede Kamerlid en voormalig voorzitter van FNV Bouw.
15. Richard Moti. Vakbondsbestuurder bij de FNV.
32. Mei Li Vos. Voormalig voorzitter Alternatief voor Vakbond.
43. Erik Pentenga. Vakbondsbestuurder Flex bij de FNV.

De hele lijst

Concept-kandidatenlijst GroenLinks

4. Linda Voortman. Oud-bestuurder FNV Bondgenoten, was actief in de schoonmakerscampagne.
7. Zihni Özdil. Bestuurslid Nederlandse Vereniging van Journalisten.
11. Nevin Özütok. Oud-bestuurder FNV Bondgenoten.
13. Lisa Westerveld. Persvoorlichter en lobbyist bij de Algemene Onderwijsbond.
24. Arno Bonte. Is woordvoerder geweest bij ABVAKABO FNV.
De hele lijst

Concept-kandidatenlijst 50PLUS

4. Corrie van Brenk. Sectorhoofd FNV Zorg en Welzijn en voormalig voorzitter van ABVAKABO FNV.
De hele lijst

Concept-kandidatenlijst VVD

11. Dennis Wiersma. Oud-voorzitter FNV Jong.
De hele lijst

Concept-kandidatenlijst SP

3. Lilian Marijnissen. Gaf tot voor kort leiding aan de organising-campagnes van de FNV.
10. Cem Lacin. Vakbondsbestuurder FNV.
22. Ron Meyer. Voormalig vakbondsbestuurder FNV, onder meer bekend van de schoonmakerscampagne.
De hele lijst

Concept-kandidatenlijst CDA

4. Pieter Omtzigt (actief geweest bij jongerenorganisatie CNV).
14. Michel Rog (was bestuurder bij de Unie en voorzitter van CNV Onderwijs).
19. Evert-Jan Slootweg (had verschillende functies bij het CNV).
De hele lijst.